فروغ در مورد شعر آفتاب می شود می گوید که به کلی پرت است. فقط موزیک دارد و احساساتی است، درست مانند یک دختر چهارده ساله. به نظر می رسد که فروغ نسبت به شعر خودش هم بسیار سختگیر است. ولی با این توصیف شما می توانید یک عاشقانه نوجوانانه معصومانه را با تمام وجود در این شعر درک کنید.
آنچه در ادامه می خوانید:
1- دکلمه شعر با صدای استاد محمدعلی حسینیان
2- دکلمه شعر فروغ با صدای خسرو شکیبایی
3- متن شعر
4- معنی لغات شعر
5- تفسیر شعر
دکلمه شعر
در ادامه می توانید دکلمه شعر آفتاب می شود را با صدای استاد محمدعلی حسینیان و خسرو شکیبایی را بشنوید و لذت ببرید.
دکلمه شعر آفتاب می شود با صدای محمدعلی حسینیان
دکلمه شعر آفتاب می شود با صدای خسرو شکیبایی
متن شعر آفتاب می شود
نگاه کن که غم درونِ دیده ام
چگونه قطره قطره آب می شود
چگونه سایهٔ سیاهِ سرکشم
اسیرِ دستِ آفتاب می شود
نگاه کن
تمامِ هستیم خراب می شود
شراره ای1 مرا به کام2 می کِشد
مرا به اوج می بَرَد
مرا به دام می کِشد
نگاه کن
تمامِ آسمانِ من
پر از شهاب3 می شود
تو آمدی ز دورها و دورها
ز سرزمینِ عطر ها و نورها
نشانده ای مرا کنون به زورقی4
ز عاجها5، ز ابرها، بلورها
مرا بِبَر امیدِ دلنوازِ من
ببر به شهرِ شعرها و شورها
به راهِ پُر ستاره می کِشانیَم
فراتر از ستاره می نشانیَم
نگاه کن
من از ستاره سوختم
لبالب6 از ستارگانِ تب شدم
چو ماهیانِ سرخ رنگِ ساده دل
ستاره چینِ برکه های شب شدم
چه دور بود پیش از این زمینِ ما
به این کبودِ غرفه های آسمان
کنون به گوشِ من دوباره می رسد
صدای تو
صدای بالِ برفیِ فرشتگان
نگاه کن که من کجا رسیده ام
به کهکشان، به بیکران، به جاودان
کنون که آمدیم تا به اوج ها
مرا بشوی با شرابِ موج ها
مرا بپیچ در حریرِ7 بوسه ات
مرا بخواه در شبانِ دیرپا8
مرا دگر رها مکن
مرا از این ستاره ها جدا مکن
نگاه کن که مومِ9 شب به راهِ ما
چگونه قطره قطره آب می شود
صُراحیِ10 سیاهِ دیدگانِ من
به لای لایِ گرمِ تو
لبالب از شرابِ خواب می شود
به روی گاهواره های شعرِ من
نگاه کن
تو می دمی و آفتاب می شود
معنی لغات شعر
1- شراره /šarāre/: ریزۀ آتش که به هوا می‌پرد؛ جرقه
2- کام کشیدن: (مصدر لازم) به مراد و مقصود و آرزوی خود رسیدن؛ کامیاب شدن.
3- شهاب: ستارة روشن
4-زورق/zo[w]raq/: کشتی بسیار کوچک . کرجی . قایق
5- عاج: استخوان پشت دابه ٔ دریائی است یا آن باخه ای است که از آن دست برنجن و شانه ها سازند. و عامه عاج را دندان فیل گویند. (منتهی الارب ). لیث گوید: تنها دندان فیل را عاج گویند. (اقرب الموارد). عاج از جمله متاعهای عمده ٔ تجارت صور. وتخت سلیمان از عاج بود و در بناء خانه ها و اسباب و اثاث البیت مستعمل بود.
7- حریر بوسه ات: منظور بوسه نرم و لطیف است
8- دیرپا/dirpā/: پایدار؛ بادوام
9- موم: ماده ٔ زردرنگ و نرم و بسیار قابل جذب که آن را زنبور عسل حاصل می کند و به تازی شمع گویند. اسم فارسی شمع است
10-صراحی/sorāhi/: ظرف شیشه‌ای یا بلوری شکم‌دار و دهان تنگ که در آن شراب می‌نوشیدند؛ ظرف شراب؛ تنگ شراب
تفسیر شعر آفتاب می شود
شعر آفتاب می شود فروغ با مطلع نگاه کن که غم درون دیده ام چگونه قطره قطره آب می شود آغاز می گردد. حکایت از پایان یک دوره است. تصویر زمانی که برای اولین بار طعم عشق و عاشقی چشیده می شود. صحنه با شکوهی که به قول فروغ ویژه دختر بچه های 14 ساله است. در آن سن و سال دیگر سر از پا نمی شناسی و همه غم و درد وجودت از بین می رود و پر از مستی و لبالب از شیدایی و عاشقی می شوی.
شاهزاده ای با اسب سفید
تو آمدی ز دورها و دورها . معشوق شعر آفتاب می شود فروغ شاهزاده ای است که با اسب سفید از سرزمین دوری می آید. عشق نوجوانانه ای که به شاهزاده با اسب سفید گره خورده است. تصویری ایده آل از عشق و ازدواج که البته با فروغ که زنی در دنیای مدرن است و با عشق و ازدواج های عصر کلاسیک فاصله ای بسیار دارد عجیب می نماید. گو اینکه فروغ را در این لحظه بتوان در مرز بین سنت و مدرنیته زنانگی در ایران در نظر گرفت که با دیدن تلخی عشق دوران مدرن دلش برای عشق های جاودانه کلاسیک لیلی و مجنونی تنگ شده است.
تصاویر خیالی
شنیدن صدای بال برفی فرشتگان سرآغاز وهم و خیالی عاشقانه است. انگار که فروغ نه خود، نه عشق و نه معشوق را نمی خواهد آن گونه که هستند ببیند. او از هر کدام از این ها تصویری خیالی می سازد و با آن زندگی می کند. شاید خیلی از ما هم در زیست خود همین کار را می کنیم. وقتی روبرو شدن با واقعیت دنیای مدرن مشکل می شود زندگی با تصویر خیالی بسیار لذت بخش است. عاشقی با بوسه های نرم و لطیفِ حریروش و مست شدن از لالاییِ معشوق، کودکانه ترین و معصومانه ترین صحنه هایی است که می توان را دید. ولی شاید باور کردن آن کار دشواری باشد.
