چهره مهمترین کانال زبان بدن است. زبان بدن چهره اهمیت بسیار زیادی در بیان احساسات و نگرش های بین فردی دارد. حالات چهره به سرعت تغییر می کنند و مورد بررسی دقیق و عمیق توسط مخاطب می شود. در نهایت گیرنده پیام، با رمزبرداری از حالت چهره واکنش مناسب نشان می دهد.

آنچه در ادامه می خوانید:

1- فیلم آموزشی تشخیص احساسات از روی چهره

2- انواع حالات چهره

3- عواطف در چهره چگونه به نمایش در می آیند؟

4- چگونه می توانید احساسات خود را کنترل کنید؟

فیلم آموزشی تشخیص احساسات از روی چهره

انواع حالات چهره (Facial Expressions)

بر اساس مطالعات گوناگون پژوهشگران زبان بدن چهره ، هفت حالت عاطفی به دست آمده است که شامل موارد زیر است:

1- شادی (happiness)

2- تعجب (Surprise)

3- ترس (fear)

4- غم (sadness)

5- خشم (angry)

6- تنفر (disgust)

7- تحقیر (contempt)

علاقه، شرم، درد، یکه خوردن، شور و شوق، گیجی، ابهام و تردید از جمله حالات احساسی دیگری در چهره است که امکان تفکیک و افتراق آن ها از سایر حالت های احساسی اصلی، امکان پذیر نیست.

همچنین در حالات اصلی چهره، تفکیک و افتراق برخی به خصوص ترس و تعجب، کار دشواری است.

عواطف در چهره چگونه به نمایش در می آیند؟

1- شادی(happiness)

الف)کشیدگی گوشه های دهان به عقب و کمی بالا، در حالی که لب ها ممکن است روی هم خوابیده باشند و یا کمی از هم باز باشند

ب) دهان ممکن است باز شود یا نشود. دندان ها نمایش داده می شود

ج) کشیدگی دو خط چروک طرفین بینی به گوشه های دهان

د) گونه ها به سمت بالا حرکت می کند

ج) امتداد یافتن چروک پاکلاغی از گوشه های چشم به طرف بیرون و ظاهر شدن چروک هایی در زیر پلک تحتانی

احساس شادی از نظر فیزیولوژیکی زمانی رخ می دهد که پیام رسان های عصبی مانند دوپامین و سروتونین در جریان خون آزاد شوند. احساس شادی فواید بسیاری برای بدن دارد. تقویت سیستم ایمنی و کاهش استرس از مهمترین تاثیرات شادی است.

از هفت احساس زبان بده چهره، تنها احساسی که می تواند به صورت تقلبی و جعلی بروز پیدا کند، احساس شادی است. لبخندهای دروغین که عضلات گونه را درگیر نمی کند از متداولترین زبان بدن چهره است که احساس شادی را به صورت جعلی و دروغین منتقل می کند. تعداد افراد نادری هستند که می توانند آگاهانه عضلات گونه خود را هنگام لبخند جعلی و دروغی درگیر کنند

2- تعجب (surprise)

الف) ابروها به سمت بالا حرکت می کنند و کاملا به حالت قوسی در می آیند.

ب) چین و چروک های افقی در سراسر پیشانی به وجود می آید

ج) پوست زیر ابرو کشیده می شود

د) پلک ها از هم باز می شوند و سفیدی بالا و پایین چشم قابل مشاهده است

ه) فک ها از هم باز می شوند و دندان ها از هم جدا می شوند ولی انقباض یا کشیدگی در ناحیه دهان وجود ندارد

متخصصین عصب شناسی بر این باورند که احساس تعجب، هیپوکامپ مغز که وظیفه ذخیره و پردازش حافظه را دارد تحریک می کند. شاید به همین خاطر است که ما می توانیم خاطرات دوران کودکی را با جزئیات باورنکردنی به ذهن بسپاریم.

بسیاری از روانشناسان معتقدند احساس تعجب یک غریزه بقاست که به ما کمک می کند که از حوادث و رویدادهای جدید درس بگیریم و جزئیات آن را به خاطر بسپاریم و به این مسیر یادگیری ادامه دهیم.

3- ترس (fear)

الف) ابروها به بالا و پایین کشیده می شود ولی برخلاف حات تعجب که ابرو کاملا قوس بر می دارد در حالت ترس ابرو به صورت یک خط صاف به بالا و پایین کشیده می شود.

ب) چین و چروک پیشانی هم وجود دارد. البته در این مورد هم بر خلاف حالت تعحب این خطوط در عرض پیشانی نیست بلکه در ناحیه بین دو ابرو است.

ج) پلک بالایی به سمت بالا حرکت می کند و پلک پایین هم کشیده می شود

د) سفیدی چشم در قسمت بالایی مشخص است ولی سفیدی پایین چشم مشخص نیست

ه) دهان باز است و لب ها کمی به عقب کشیده می شود

ترس آشناترین زبان بدن چهره است. ترس از سخنرانی در جمع، ترس از ارتفاع، ترس از خون و تزریقات، ترس از حشرات مانند سوسک و یا ترس از حیوانات مانند مار و ترس از غرق شدن از ترس های بسیار متدوال در سراسر جهان است.

4- تنفر (disgust)

الف) چشم ها باریک می شوند

ب) لب بالا به سمت بالا کشیده می شود

ج) دندان های بالا ممکن است دیده شود

د) بینی چین خورده می شود

ه) گونه ها به سمت بالا حرکت می کند

زمانی که کسی بوی غذای فاسد را استشمام کند به راحتی می توانید احساس انزجار و تنفر را در صورت او ببینید. برخی تحقیقات روانشناسی موید این مطلب است که در موارد زیادی حس تنفر بستگی به این دارد که شما به چه گروه سیاسی یا مذهبی تعلق داشته باشید. معمولا ارتباط داشتن با افراد تندرو از گروه های سیاسی رقیب، چنین حسی را در فرد ایجاد می کند.

5- خشم (angry)

الف) ابروها به سمت پایین حرکت می کنند و درهم کشیده می شوند

ب) خطوط عمودی بین ابروها ظاهر می شود

ج) لبِ پایین کشیده می شود

د) چشم ها برآمده و به شدت خیره می شود

ه) لب ها به شدت به هم فشرده می شوند و گوشه لب ها به سمت پایین می آید و لب ها حالت مربعی پیدا می کنند که آماده انفجار و فریاد زدن هستند

و) سوراخ های بینی گشاد می شوند

ز) فک پایین بیرون می آید

تحقیقات روانشاسی نشان می دهد انسان ها زمانی که در رسیدن به اهداف و آرزوهایشان شکست می خورند، زمانی که احساس تهدید می کنند و یا همچنین زمانی که می خواهند با خشم سایر احساسات خود را بپوشانند، احساس خشم را بروز می دهند. احساس خشم یکی از هفت زبان بدن چهره است که شرح آن داده شد.

6- غم (sadness)

الف) گوشه داخلی ابرو کشیده و کمی به سمت بالا می رود و پوست زیر و بین ابروها مثلثی می شود

ب) گوشه لب ها به سمت پایین حرکت می کند

ج) فک کمی به سمت بالا می آید

د) لب پایین بیرون می آید

یکی از احساسات اساسی و بنیادی انسان برای ارتباط برقرار کردن با دیگران در زبان بدن چهره، احساس غم است که می تواند به ضرورت برای ارتباط ایجاد شود. به عنوان مثال دلسوزی کردن، رحم و شفقت انسانی از همین احساس ناشی می شود. شاید احساسی که ما را بیش از سایر احساس ها به انسان بودن خودمان در ارتباطات انسانی نزدیک می کند همین غم و اندوه است.

البته احساس غم در موارد دیگری از جمله فقدان و از دست دادن خانواده و عزیزان نیز به شدن بروز و ظهور دارد. اگر این احساس در بدن با ترشح هورمون های ضدافسردگی مانند کورتیزول جبران نشود می تواند فرد را به افسردگی های حاد دچار کند.

7- تحقیر (contempt)

یک طرف دهان به سمت بالا می رود

احساس تحقیر توام با خودبرتربینی است. یعنی زمانی که شخص خود را برتر و یا بهتر از دیگران می داند. معمولا این افراد می خواهند نقش حامی را برای دیگران بازی کنند. این حالت ممکن است با زبان بدن خستگی و کسالت و همچنین شادی کم و خفیف اشتباه شود.

چگونه می توانید احساسات خود را کنترل کنید؟

این هفت احساس به عنوان احساسات جهانی شناخته می شوند که همه مردمان جهان فارغ از هر زنگ و نژاد و قومیت و دین و فرهنگی آن ها را به صورت یکسان در چهره خود به نمایش می گذارند. توانمندی و کسب مهارت در شناخت و خواندن زبان بدن چهره از مهمترین مباحث زبان بدن است که می تواند به ارتباطات حرفه ای شما کمک شایانی کند.

شاید متعجب شوید که چگونه باید زبان بدن چهره خود را کنترل کنید؟ پاسخ آن است که هر کدام از احساسات شما که در زبان بدن چهره نمود پیدا می کند، ریشه طبیعی و مستقل دارد. ولی زمانی که شما نسبت به آن آگاهی پیدا می کنید و با تمرینات لازم مهارت لازم در تشخیص آن را پیدا می کنید، می توانید آگاهانه به عنوان ابزار ارتباطی از آن استفاده کنید. این موضوع می تواند شما را به یک حرفه ای و متخصص در امر ارتباطات تبدیل کند.

بیان چارلز داروین در زمینه کنترل زبان بدن چهره

“Every true or inherited movement of expression seems to have had some natural and independent origin. But when once acquired, such movements may be voluntarily and consciously employed as a means of communication.”

“به نظر می رسد هر حرکت واقعی یا موروثی زبان بدن دارای منشأ طبیعی و مستقل بوده است. اما هنگامی که به دست آمد  چنین حرکاتی ممکن است داوطلبانه و آگاهانه به عنوان وسیله ارتباطی مورد استفاده قرار گیرد.”

وقتی شما توانمندی کنترل احساسات خود را پیدا کنید، کنترل و تسلط بیشتری در ارتباطات خود خواهید داشت.